Sabtu, 20 Juni 2020

Jamita MInggu I dung Trinitatis 2020


Pasiding nasa haholiton/hamongkuson
Luk. 12: 13-24
Pingkiran na mampar/ dang fokus
Huria ni Tuhan na hinaholongan dibagasan Jesus Kristus, molo adong na manungkun hita saleleng jamita aha do na piningkiran muna? tudia do lao pingkiran muna? Fokus do tu Jumita mamang na mampar do mamingkiri na asing? Ra torop do mangalusi fokus do tu jamita i, alai adong do ra namampar roha nang pingkiranna mamingkiri anakna, anggina, angkangna, mamingkiri bagasna dikunci do manang na dang, mamingkiri jomuran, mamingkiri usaha, mamingkiri eme na so sanga dope di jomur, dlan. Mansai ringkot do i rajumanta ala tudia rohanta mangaranap boi do i na mangarahon responsta. Molo jamita i do na tabege, responta pe hombar ma tu jamita i. Alai molo tu nanasing do rohanta, hombar tusi ma nang responsta.
Boi do i nang taida di kisah ni turpukta sadarion. Diadopan ni angka natorop, songon na somal mangajari do Jesus. Diajari do angka siseanna rap dohot angka natorop i taringot tu hinaarga ni ngolu, pengakuan tu Jesus dohot pengampunan dosa, dohot metode mangadopi molo diboan nasida tujolu ni parguruan, partogi dohot panggomgom, pangurupion ni tondi parbadia, dlan. Alai, songon na tandap dibaritahon di ayat 13 mula ni turpuk ta on, ro do sada sian natorop i namandok tu Jesus: "Guru, dokkon ma tu amparangku marbagi teanteanannami rap dohot ahu'. Tung andul situtu do respons ni baoa on tu jamita /pangajarion ni Jesus i. Natudia do pingkiranna saleleng mangajar Jesus i? Ai so adong ditaringoti Jesus taringot arta nang teantenan alai laos teanteanaon do na hinataan ni si sahalak i. Ra boi dohononta do, saleleng marjamita manang mangajari Jesus dang dung ditangihon ibana. Tu soal na do pikkiranna ima boa asa boi marbagi arta teantenan ni natorasna ibana rap dohot amparana. Jala laos ima pangidoanna tu Jesus. Holan na ringkot diibana do na pinikkiranna. Holan na ringkot di portibion do na pinikkiranna ndada dohot hape hangoluan sogot.
Huroa adong do parsoalan naso boi diselesaihon ibana dohot amparana diparsagi ni teanteanan ni natorasna. Dang haru satolop nasida diparsagi ni arta i. Sian on, boi dohonon do ndada halak na pogos ibana anggo di arta alai di roha tung pogos do. Memang sahat tu bagasan ombas on, antar godang dope namarhahamaranggi dang dos rohana mambagi teanteanan ni natoras na. Diuhum ni Jahudi, marsagi teanteanan boi ulahonon i molo nungga monding natoras i. Sian i, boi suraon do na baru mate dope natorasna alai gabe patusoal ma nasida ala ni teanteanan i. Hal na nasama pe masa do nang dipartingkian saonari on. Godang do nagabe so domu, so masiantoan, bahkan olo do gabe marbada sahat tu pengadilan ala ni naso dapot dos niroha. Disituasi sisongon i, diponjot ni roha na di arta teantanan i, roma ibana mangido pangurupion asa tung olo Jesus nagabe penengah nasida. Naeng dipangke ibana Jesus laho mangahut na ringkor didirina. Dihata Indonesis didok memanfaatkan Tuhan untuk kepentingan diri sendiri.
Aha do mambahen gabe dang boi dos roha ni jolma diparsagi ni arta? boi do godang alana, isarana dang adil parsagina, ndang hombar tu tona ni natuatua, digunturi pihak ke tiga, dlan. Alai dia pe i, napasti martalian do i tu haholiton dohot hamokkuson (Ketamakan). Ketamakan mambaen arta i manirang na marhahamaranggi. Ketamakan menjadikan uang dan harta menjadi jurang pemisah. Marnida i, ndang ditolopi Jesus pangidoan i. Didok Jesus ma mangalusi Ise do pabangkit ahu gabe panguhum manang sibagi teantean di hamu? ai dang ro antong Jesus tu portibion laho mangurusi teantenan ni jolma, alai ro Ibana laho paluahon jolma i sian dosa termasuk ma i dosa teanteanan sian si Adam. Marhite sungkun-sungkun i, diarahaon Jesus do ibana nang na torop i mulak tu tugas dohot tujuan ni haroro ni Jesus, ndada laho mangurusi arta di portibion alai arta banua ginjang do. Asing ni i, tung tangkas do diantusi Jesus ia motivasi ni ibana marsoal dohot ampara na i ima hamokkuson/ketamakan.
Mamangke partingkian/kesempatan sadenggan ni denggana
Alai, dang dung hea disalpuhon Jesus sada peristiwa tanpa mamangki peristiwa i gabe dalanna laho mangajari angka natorop i. Marbonsir sian pangidoan ni si sahalak i, dipandar Jesus ma sada pangajarion dohot sipasingot tu nasida asa tung dipasiding nasida haholitin/hamokkuson/ketamakan. Didok Jesus ma muse tu nasida: ” Jaga ma hamu; pasiding hamu ma nasa haholiton, Ai nang pe marlobilobi halak, ndada sian arta na i ngoluna" (ay. 15). Marhite i naeng dipaingot Jesus ia ndada arta mual ni ngolu alai sian Debata do. Boa pe mora ni jolma ndada talup hamoraonna i paganjang umurna. Molo nungga didok Debata suda bohalna dihasiangan on suda do. Dang boi arta i pangasanghonnna laho manambai ariarina di hasiangan on. Baliksa laos jotjot do arta i na gabe bonsir ni parmaraan nang hamatean pe. Lumobi ma molo mangolu jolm ai dibagasan haholiton/ketamakan. Di partingkian on dimasa ni hamaolon on tung tangkas do taida nasoboi arta paluahon jolma i sian hamatean hinorhon ni Korona on. Mintop do nang angka na mamora i. Dang boi hamoraon i paluahon sian hamatean jala dang boi hape hamoraon i manongtong mangalehon hasangapon. Ai godang do namora na monding di masa ini Korona on alai dang boi hamoraonna i mambahen ibana marsangap di ari hamateanan na, dang boi dipatupa adat  songon penghormatan na parpudi tu ibana.
Dison marsiajar ma hita sian Tuhan Jesus asa malo mamangke tingki/kesempatan sadenggan ni denggana. Saluhut namasa gabe kesempatan na dengga ma i laho marsiajar mannag mangajari. Bahkan angka namasa na hurang gabeak pe boi do gabe kesempatan laho marsiajar huhut mangajari. Rade ma nang hita mamangke angka partingkian laho mangeahi angka na denggan. Unang sanga ro penyesalan molo nungga salpu tingki manang kesempatan i. Ditonga ni hamaolon on, pangke tingkin unanga dong na bolong so marlapatan.
Alai porlu do taingot, ia arta dohot hamoraan ndada salah alai roha na holongan di arta dohot pangalaho haholiton/ketamakan ido na nasalah jala na mambahen tu hamagoan. Ai tangkas do nang didok hata ni Debata, urat ni nasa hajahaton do roha na holongan di hepeng (1 Tim. 6: 10a). Adong do rupani he jinaha carita na patuduhon hajorbuton ni hahiloton pola sampe mambuan tu hamatean:
Disada tingki adong ma sahalak panjala terjebak di laut mangamudihon solu na metmet. Diluahon alogo ibana tung mansai dao tu tonga ni laut so mardongan. Dungi sai dilugahon ibana ma solu i tu topi ni laut i holan mangasahon dayung na metmet. Dinaung mulai tarida topi laut i, sungkot ma solu na i tusada bosi na pantik di laut i. Ditarik ibana ma bosi i hape mardongan angka ragam ni sere na arga. Sai ditarik ibana lam godang ma sere dapotsa. Dung naeng gok solu i, ro do suara mandok asa dipasae na marik bosi i dungi dilugahon mulak tu topi laut i. Alai, ala sai marganjang dope diida ibana sere i, seang dirohana molo ditinggalhon, sai ditarik torus pola do sampe miring solu nai ala ni boratna. Ro muse soara i mandok nungga sae be i anaha, alai tong dang dipardulihon sai ditarik torus. Ujungna gabe lonong ma solu nai i rap dohot ibana. Mate ala ni hamokkuson. ido gabe sintong ni rajuman pandohan na mandok: "Ketamakan adalah pencuri kehidupan!
Namora na egois: Naoto              
Diuduti Jesus do pangajarionna i marhite sada umapa taringot tu namora na oto. Namamora jala gok nang suha gogo ni haumana. Marhite umpama i dipatarida Jesus do haholiton ni namora i mambahen ibana gabe maoto. Alai molo sian pingkiran logitka ndada tardok na oto namora i ai malo do ibana maretong dohot merencanahon sesuatu. Ala ni i, boasa di dok maoto? ima ala: (1) Dang dung hea boi diida ibana na dumao sian dirina. Saluhutna do dipusathon ibana holan tu dirina sendiri. Uju dapot ibana godang gogo ni haumana pola do sampe dang siat be inganan panimpanan ni eme na i, dang adong dipingkiranna laho manarihon donganna. Dang adon rohana laho mambagi na adong diibana i tu donganna. Baliksa sai naeng holan papunguhon do diboto ibana. Tung mansai egois do rupani ibana. Tarida do i diturpuk taon na tung masai godang pandohon "ku" ima: aha ma bahenonku; hulohai, hupauli, papunguongku, artangku, dohononku, tu tondingku (ay. 17-19). Tung holan dirina sandiri do na piningkiranna jala marguru nang tu dirina sandiri. Dirajumi ibana do saluhutna i holan punana, lupa do Ibana manogihon Debata disangkapna. Jala laos lupa do Ibana na Ampuna ni Debata do arta i ai sian Debata do mual ni i. Humolong do rohana di sileholehon ni Debata i daripada Debata sandiri.  Laos sian i ma nang tarida haginjnagon ni rohana. Ai drajumi do hamoraonna i holan ala ni gogona mangula, hamaloanna, Tung andul do i marasing sian nilai ni ngolu ni hakaristenon. Molo hakaristenon mangajarhon pengorbanan, haradeaon mamingkiri na ringkot di dongan, dlan, alai ibana dang dung dietongi i sude; (2) Lam tamba ma haotoona ai dirajumi ibana boi arta na i nagabe jaminan ni ngoluna. Ai didok ibana  Ale tondingku, nungga rade godang artam, sae manang piga taon on. Ipe, marhasongan ma ho, las ma roham! Dirajumi ibana arta do na pasonghon ngolu jala namambahen las roha. Hape ragat do dihasiangan on na mamora alai dang boi sonang rohana jala dang las rohana. Boasa ala dang mamora nasida nang di jolo ni Debata;   (3) Dang boi diida ibana hangoluan na dumao sian na dihasiangan on. Sude rencana na naeng siulahonna dibahen holan mardasorhon tu hangoluan dihasiangan on, mangan, modom, sonang, marlas niroha. Dang adong rohana mangarade tu hangoluan dung di hasiangan on. Hangoluan nasaleleng ni lelengna.
jaminan n ngolu: Debata vs arta
Dungi didok Debata ma tu namora i: E ho na loahon! saborngin on ma tungguon hosam sian ho. Ia na pinarademi tu ise ma i? (ay. 20).Dison diondolhon Jesus ma ia hangoluan ni jolma i marmual jala ditontuhon Debata ndada arta nang hamoraon pe. Molo nungga dibuhul Debata hamateanan marhite na manunggu hosa ni namora i, dang dung boi hamoraonna i mangambatisa. Asing ni i, ndang adong muse na boi boanonna i tu hamatean i. Tading do saluhutna i. Ido binna didok ia na pinarade mi tuise ma i? Alani i, ndang boi holongan/gulutan di arta. Sahali nai arta i ndada salah alai holongan di arta do na nisalahon ni Jesus. Alani i, disosohon Jesus ma asa unang tung madabu nasida nang hita pe tu haholiton/hamokuukuson/ketamakan. Ai dang marlapatan mamora dihasiangan on anngo so mamora ibana diadopan ni Debata.
Dipaingot turpok sadarion do hita rupani asa tung hibul nang rohanta tumangihon hata ni Deabta unang ma nian sai olo mampar. Asa marhite sian i, talup nang hita manghangoluhon hata ni Debata na tabege. Ndada holan pamolusan siparreonta. Diarahoan do hita ditonga ni hamaolon na taadopi saonari on asa unnag berpusat jala konsentrasi hita holan tu dirinta nang na ringkot didirinta. Marpanatapan ma nang hita dao tu luar ni dirinta asa tung rade hita sumarihon dongan, masiurupan, masitungkolan. Dao ma sian hita nang ketamahan. Ai adong do pandohan rupani songon on: Dunia ini sanngup memberikan kebutuhan manusia tetapi tidak sanggup memenuhi keinginan/ketamakan manusia. Jotjot do ketamakan i gabe mangkorhon mara nang jea pe. Mamboa jolma i manghalupahon Debata, marhaginjangon ni roha, manirang angka na maraleale,  Asing ni talup ma nang hita marpanatapan tu hanguluan sogot diluar ni ngolunta di hasiangan on, asa unang nean holan hamoraon di arta dihasiangan on na taharingkothon alai dohot ma nang arta di surgo i. Mamora ma hita diadopan ni Debata.
Diudut ni turpuk taon dipaingot Jesus do nang angka halak naso mamora manang marnapunahon otik asa unang tung gabe mabiar jala holsoan ala ni sipanganaon mannag parabiton. Sarihonon ni Debata do nang nasida. Dao sian ketamakan dohot sian holso/biar ni roha hinorhon ni sipnaganon dohot siinumon. Amen.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar